Temperatura za oknem zmienia się z godziny na godzinę i z dnia na dzień, nie inaczej zachowują się na przykład kursy walut. Wszędzie tam, gdzie w grę wchodzą badania zmienności podobnych – jednowymiarowych – szeregów czasowych, analizy bazujące na multifraktalach zdążyły już zdobyć uznanie. Obecnie narzędzia te udało się rozwinąć i z powodzeniem zastosować do przypadków dwuwymiarowych, w tym do badań abstrakcyjnych obrazów Jacksona Pollocka.

Właściwości ciepłej plazmy o gęstości ciała stałego do niedawna były znane w niewielkim stopniu. Teraz, dzięki użyciu laserów rentgenowskich, fizycy zdobywają coraz więcej informacji o tym równie ważnym, co zagadkowym stanie materii. Pierwsze kompleksowe obserwacje zachodzących w nim procesów jonizacji, wykonane za pomocą Europejskiego Lasera na Swobodnych Elektronach (European XFEL), właśnie zostały zaprezentowane na łamach jednego z najbardziej prestiżowych czasopism fizycznych.
Stan materii o temperaturze rzędu kilku tysięcy stopni i dużej gęstości, bliskiej gęstości ciała stałego, występuje między innymi we wnętrzach małych gwiazd oraz planet gazowych. Choć powszechny we Wszechświecie, laboratoryjnie jest bardzo trudny do wytworzenia i analizowania.

Bozon Higgsa został odkryty w detektorach akceleratora LHC już kilkanaście lat temu. Okazał się cząstką tak trudną do wyprodukowania i obserwacji, że mimo upływu czasu jego właściwości wciąż nie zostały poznane z zadowalającą dokładnością. Teraz wiemy już nieco więcej o jego pochodzeniu – dzięki właśnie upublicznionemu osiągnięciu miedzynarodowej grupy teoretyków z udziałem Instytutu Fizyki Jądrowej PAN w Krakowie.

Drobiny złota o rozmiarach miliardowych części metra są zabójcze dla komórek nowotworowych. Fakt ten był znany od dłuższego czasu, podobnie jak prosta zależność: komórki miały ginąć tym szybciej, im mniejszych nanocząstek używano do ich zwalczania. Z najświeższych badań, przeprowadzonych w Instytucie Fizyki Jądrowej PAN z użyciem nowatorskiej techniki mikroskopowej, wyłania się jednak ciekawszy, bardziej złożony obraz tych interakcji.

Wszyscy to znamy: gdy zbliża się pociąg lub nadjeżdża karetka na sygnale,słyszymy dźwięk o podwyższonej częstotliwości, stopniowo nieco malejącej.
W momencie mijania częstotliwość zmienia się raptownie na niższą, po czymmaleje dalej. Powszechnie spotykany efekt Dopplera może być cenną wskazówką
dotyczącą natury zjawiska pozornie zupełnie niezwiązanego z rozchodzeniem się dźwięku: transportu ciepła.

O czym to mieliśmy poinformować? A!!! O badaniach nad złożonością sygnałów elektrycznych mózgu u chorych ze stwardnieniem rozsianym, chorobą kojarzoną głównie ze spowolnionym przetwarzaniem informacji i brakiem koordynacji ruchowej. Sygnały te zaczynają wykazywać ślady multifraktalności, wynika z projektu naukowego realizowanego z udziałem Instytutu Fizyki Jądrowej PAN w Krakowie. Odkrycie może doprowadzić do pełniejszego zrozumienia procesów zachodzących w mózgu oraz narodzin dokładniejszych metod diagnozowania stopnia zaawansowania stwardnienia rozsianego.

Gdy w akceleratorach dochodzi do zderzeń cząstek przy wielkich energiach, powstają liczne kaskady cząstek wtórnych. Elektronika przetwarzająca sygnały lawinowo napływające z detektorów musi wtedy w ułamku sekundy ocenić, czy zdarzenie jest wystarczająco interesujące, by zapisać je do późniejszych analiz. W bliskiej przyszłości to wymagające zadanie może być realizowane za pomocą algorytmów opartych na sztucznej inteligencji, w których opracowaniu uczestniczą naukowcy z Instytutu Fizyki Jądrowej PAN w Krakowie.

Jak sztuczna inteligencja rewolucjonizuje sposób, w jaki uczymy się i poznajemy świat? Czy możliwe jest, że żyjemy w erze, gdzie każdy nasz krok może być monitorowany, a nasza prywatność jest na wagę złota? Odpowiedzi między innymi na te pytania będzie można poznać podczas 20. Festiwalu Nauki Akademii WSB w Dąbrowie Górniczej. Tegoroczna edycja odbędzie się w dniach 18 – 22 marca, a w programie blisko 100 godzin spotkań, wykładów i warsztatów. Wśród gości m.in.: Mariusz Szczygieł, Michał Rusinek, Zbigniew Rokita, Krzysztof Piersa, Tomasz Sobania i wielu innych.

Technikum nr 4 im. Marii Skłodowskiej-Curie w Bytomiu oraz Stowarzyszenie Technicznych Szkół Lotniczych już od dekady organizują wyjątkowy konkurs objęty patronatem Urzędu Lotnictwa Cywilnego. Ogólnopolski Konkurs Wiedzy Lotniczej „Latająca Miotła Baby Jagi” odbędzie się 8 marca 2024 roku o godzinie 9.30. Konkurs przeznaczony jest dla uczniów szkół średnich kształcących się w zawodach lotniczych, a jego najważniejszym celem jest propagowanie i poszerzanie wiedzy lotniczej wśród młodzieży.

Rynek kolekcjonerskich aktywów cyfrowych, czyli niewymiennych tokenów NFT, to ciekawy przykład układu fizycznego o dużej skali złożoności, nietrywialnej dynamice i oryginalnej logice transakcji finansowych. W Instytucie Fizyki Jądrowej PAN w Krakowie szerszej analizie poddano jego globalne cechy statystyczne.