Nieodpowiednie odżywianie dzieci, jako jeden z czynników środowiskowych mających wpływ na nawyki i preferencje żywieniowe, niewątpliwie sprzyja powstawaniu otyłości, negatywnie wpływa na psychikę oraz biologiczny rozwój dzieci w wieku 7-15 lat. Niedobór fundamentalnych elementów budowy tkanek człowieka może skutkować niedowagą, czyli ubytkiem masy ciała. Zarówno nieprawidłowe żywienie może prowadzić do nadwyżki masy ciała. Jednym z nich jest nawyk nieregularności spożywania dziennej porcji posiłków w ciągu dnia i nieodpowiedni dobór produktów żywieniowych (Małecka-Tendera i Socha, 2011).

Szkoła podstawowa to okres gwałtownego wzrostu i energicznego rozwoju uczniów (Frontczak i Jelonek, 2015). Jednym z błędów żywieniowych jest unikanie fundamentalnych posiłków na przykładzie niejedzenia śniadań. Nieprawidłowo odżywione dzieci mają zaburzenia koncentracji, gorzej się uczą i mają trudności z nauką. Nieodpowiednie żywienie negatywnie wpływa na gospodarkę hormonalną uczniów, która jest w trakcie intensywnego formowania (Frontczak i Jelonek, 2015). Nieprawidłowe żywienie dzieci to jeden z czynników środowiskowych, a nawyki i preferencje żywieniowe przejawiają się w systematyczności, regularności spożywania posiłków. Dzieci nie jedzą śniadań i nie zabierają ich do szkoły. Nieregularność spożywania posiłków w ciągu dnia to przede wszystkim niejedzenie śniadań w domu przed zajęciami lekcyjnymi, ponadto unikanie drugiego śniadania w szkole i/lub brak obiadu w placówce szkolnej, połączenie obiadu z kolacją i wieczorne godziny konsumpcji posiłków. Spożywanie czterech-pięciu posiłków w trakcie dnia (tj. I śniadanie, II śniadanie, obiad, podwieczorek i kolacja) w możliwie stałych godzinach pozytywnie oddziałuje na korzystniejsze wykorzystanie energii. Powoduje zmniejszenie stężenia cukru we krwi – wskaźnika glikemii, który blokuje obniżenie sprawności fizycznej i umysłowej. Systematyczność spożywania posiłków wywiera wpływ na zdolność koncentracji uczniów. Niezdrowe i kaloryczne produkty spożywcze chętniej wybierane są przez uczniów. Niewątpliwie, nie wszyscy zdają sobie sprawę z konsumpcji produktów przetworzonych. Szczególnie niebezpieczne i szkodliwe dla zdrowia dzieci są przekąski bogate w sód i tłuszcz, na przykład: chipsy, frytki i potrawy smażone, zajadanie się słodyczami oraz picie słodzonych napojów gazowanych.
Analiza żywieniowa podkreśliła problem nagminnego spożywania produktów „fast food” (Łuszczyńska, 2007). Badania przeprowadzone na przestrzeni ostatnich trzech dziesięcioleci dowiodły, że posiłki podawane w barach szybkiej obsługi są popularne we wszystkich krajach. „Fast food” (z ang. dosłownie szybka żywność) serwowany jest niemalże wszędzie. Lokale stacjonarne, zajazdy, galerie handlowe, autostrady, dworce kolejowe czy autobusowe, kina, stadiony, stołówki, oferują rodzaj pożywienia szybko przygotowywanego, posiadającego wysoką wartość kaloryczną. Zawierają tłuszcze i węglowodany, przy równoczesnym niedoborze wartościowych dla organizmu składników – witamin i minerałów. Codziennie miliony ludzi spożywa dania typu fast food nie zdając sobie sprawy z potencjalnych konsekwencji i ich negatywnego wpływu na zdrowie.
Zaobserwowano znaczące oddziaływanie na najmłodszą część społeczeństwa – dzieci. Jednym z lokali promujących żywność „fast food” jest korporacja restauracji McDonald’s. Według statystyk, co miesiąc ten lokal odwiedza szacunkowo dziewięćdziesiąt procent dzieci od trzeciego do dziewiątego roku życia. Dzieci chętnie sięgają po zestaw „Happy Meals” („Szczęśliwe dania”). Makdonaldowskim szczęśliwym daniom kierowanym do dzieci, w tym uczniów pomiędzy trzecim a dziewiątym rokiem życia, według statystyk, przypada sprzedaż czterech sztuk na jedno dziecko na dziesięć dni. Z przeglądu aktualnej literatury wynika, iż ludność na całym kontynencie żywi się produktami „fast food”. W Stanach Zjednoczonych dietetyk ze Szkoły Medycznej w Kolorado James Hill potwierdził epidemię otyłości słowami: „mamy najtłustsze, najmniej sprawne pokolenie dzieciaków w naszych dziejach” (Schlosser i Niedzielski, 2005).

autor: FCD Dominika Bem – Gabinet Dietetyczny