ptr

Ôd pewnego czosu, wroz ze napoczyńciym zimy, we aptykach do sie spozorować, iże ô co wiyncyj ludzi sie pochorowało na gripa abo za fest przeziůmbło.

Czym tak rýchtých je gripa a przeziůmbniýńciý?
Tak po prowdzie to ôbie niýmoce sům wirusowe. Beztůż żodne antybiotyki za wiela nům niý dajům. A lyki dostympne bez recepty dziołajům przede wszyskim na podstawowe jejich ôbjawy.

Jak ôdrůżnić gripa ôd przeziymbniýńcio?

GRIPA
Wywoływano bez wirus gripy typu A, B a C
Napoczyno sie nogle i uoroz
Gorůnczka wyżyj jak 38,5º, mo sie dyrgůwka a je nům zima
Festelnie bolům muskle
Festelne ôsłobiyniý
Festelnie boli gowa
Mało kedy je ryma
Czynsto moge důńść do powikłań
Suche czynste kucanie

PRZEZIŮMBNIÝŃCIÝ

Wywoływane bez rhino- a coronawirusy
Ôbjawy napoczynajům sie poleku
Gorůnczka do 38,5º
Muskle aże tak fest niý bolům
Trocha ôsłabiynio
Gowa aż tak fest niý boli, jednako mogům boleć zatoki
Nojczynścij je ryma
Mało kedy dołazi do groźniyjszych powikłań
Czynsto charlanie ze ôdkrztuszaniym

Tuż zoleżnie ôd ôbjawůw mogymy mieć gripa abo być przeziůmbniýńciý. Niýzoleżnie ôd tego nojlepij uostać na pora dni w důma a przeleżeć we łůżku, coby ôrganizmowi dać sie trocha dychnyć. Przi tymu werci sie spomůc tyn nosz ôrganizm jakimiś lykami abo preparatami na ôdporność. Kej jednako pomimo noszych dziołań niýmoc niý ustympuje, trza iś do dohtora.

Czamu je to take wożne?
Niýstety niý wylyczůno gripa, abo jako to niýkerzi godajům przełażůno, moge poskutkować powikłaniami groźnymi dlo noszego zdrowio a nawet żywobycio. We nojgorszych przipadkach niýlyczůno gripa moge dokludzić do zyńścio z tego świota. Ô co czynścij jednako jejij ôsmolyniý moge dokludzić miyndzy inkszymi do zapolynio zatok, chytůnia, tchawicy a ôskrzeli.

Do tych gorszych efektůw poradzi sie zaliczyć zapolyniý płuc, ôsłabiyniý noszego serca abo sepsa. A na prowda niý wiela trza, co pokozujům statystyki. Przi tymu wszyskimu nojbarzi pozůr muszům dować sie ludzie starsze, kobiyty ciynżorne a bajtle. Beztuż pamiyntejcie: kej żeście sie juże pochorowali, dejcie ôrganizmowi czas dychnyć a sie wykurować. Dyć zdrowie je nojwożniyjsze.

Jako idzie zarazić sie gripům?
Wiela niý trza. Gripa idzie chycić we autobusie, sklepie, szkole, robocie, na placu. Egal. Wirusy gripy przenoszům sie drůgům krapelkowům (kucaniý, charlaniý a smarkaniý). Beztuż wożne je coby zasłůniać gymba przi kucaniu. Nojlepij mieć tyż wtedy taszyntuch, bo kej kucůmy „do rynki”, kero niýskorzi dowůmy na prziwitaniý, to dowůmy kůmuś taki mały niýwidoczny gyszynk. Kerego jednako żodyn niý chce.

We nostympnym ôdcinku powiymy co robić, coby sie niý pochorować a co nům dowo teroźno farmacjo a medicina.

Justyna Szlendak, magister farmacje
Przełożył Michał Baraniok