24 lipca, 2020
Odcinek 12. bibliotecznych „Naj…” to najdalsze podróże z jednym z najpopularniejszych dzieł XVII wieku. W tym roku dalekie wakacyjne wędrówki są mocno utrudnione, ale dzięki książkom możemy udać się w podróż zarówno w przestrzeni – do dalekich krajów, jak i w czasie – do XVII wieku.
Najlepszym dziełem, które nam w tym pomoże jest „China monumentis”, praca niemieckiego jezuity Atanazego Kirchera (1602–1680), teologa, medyka, teoretyka muzyki, wynalazcy, konstruktora, znawcy języków orientalnych, który żywo interesował się kulturą Chin. I choć nigdy do Państwa Środka nie dotarł, stworzył encyklopedyczne dzieło zawierające ówczesną wiedzę o tym kraju. Wykorzystując wiadomości przekazane przez działających w Chinach jezuitów, opisał podróże odkrywców tego kraju, m.in. wyprawę Marco Polo. Przybliżył topografię, florę i faunę, architekturę
i osiągnięcia techniki oraz wierzenia, kulturę i pismo Chińczyków. Całość zdobiła dokładna mapa Chin oraz liczne ilustracje miedziorytowe, przedstawiające m.in. władcę państwa, ludzi różnych stanów, a także pracujących w Chinach jezuickich misjonarzy. Obrazy roślin i zwierząt bazują częściowo na dziele „Flora Sinensia” Michała Boyma (1612–1659), polskiego jezuity i misjonarza (jego wizerunek prawdopodobnie znajduje się na jednym z miedziorytów).
Praca ukazała się po raz pierwszy w 1667 roku w Amsterdamie, w wydawnictwie Janssoniusa van Waesberge i Elizera Weyerstraten. W tym samym roku inny wydawca amsterdamski Jacob van Meurs opublikował wydanie „pirackie” niemal identyczne (ta sama zawartość, paginacja, ilustracje). Książka ma nieco mniejszy format, więc ilustracje są nieco mniejsze, a niektóre odwrócone (lustrzane odbicie). Dzieło Kirchera było bardzo popularne, rozbudziło zainteresowania Chinami. Wkrótce ukazały się przekłady na język holenderski (1668), angielski (1669) i francuski (1670).
W zbiorach Biblioteki Śląskiej posiadamy trzy wydania: oryginalne, „pirackie” (dostępne w Śląska Biblioteka Cyfrowa → https://sbc.org.pl/dlibra/publication/94791/edition/90450?) oraz przekład francuski.
Biblioteka Śląska, plac Rady Europy 1 , Katowice – https://www.facebook.com/BibliotekaSlaskaKatowice/posts/3159592750730215
Źródło: Biblioteka Śląska