W sobotę, 9 września br., o godz. 12.00 w Centrum Inicjatyw Społecznych „Stary Orzegów” Miejskiej Biblioteki Publicznej odbędzie się rudzka odsłona Narodowego Czytania. Lekturą tegorocznej edycji wydarzenia jest „Nad Niemnem” Elizy Orzeszkowej. Do wspólnej lektury zaproszą m.in. aktorzy amatorskiego teatru „Pierro” z II Liceum Ogólnokształcącego na czele ze swoim pedagogiem Anną Morajko-Fornal.

„Nad Niemnem” to najbardziej znana powieść Elizy Orzeszkowej. Powstawała w latach 1886–1887, a w formie książki ukazała się w 1888 roku. Została entuzjastycznie przyjęta przez krytyków, którzy chwalili m.in. sprawne połączenie dydaktyzmu z walorami artystycznymi i przemyślaną kompozycję całości. „Nad Niemnem” cieszyło się popularnością i uznaniem kolejnych pokoleń czytelników. W Drugiej Rzeczypospolitej powieścią zainteresowało się kino. Ekranizację książki ukończono w 1939 roku, ale obraz zaginął w czasie II wojny światowej. Kolejny film nakręcono w połowie lat 80. XX wieku. „Nad Niemnem” to jeden z najważniejszych utworów literatury polskiej podejmujący tematykę Powstania Styczniowego, którego 160–lecie obchodzone jest w 2023 roku.

– To książka nastrojowa, napisana barwnym językiem, a zarazem donośna i sugestywna w swoim patriotycznym przesłaniu. (…) Spotkajmy się z rodzinami Bohatyrowiczów, Korczyńskich i innymi postaciami, wysłuchajmy ich rozmów o Polsce, ale też tych codziennych pogawędek „przy polskim stole”. Odkryjmy na nowo atmosferę tego dzieła, bogatą nadniemeńską przyrodę, wspaniałe pejzaże i krajobrazy. Przypomnijmy wreszcie ważne dziedzictwo Powstania Styczniowego, które powraca we wspomnieniach bohaterów i legendzie jako symbol i fundament narodowej pamięci i którego znaczenie jest istotne także dla innych narodów naszego regionu – podkreślił w liście Prezydent RP Andrzej Duda. – Chciałbym, aby tegoroczna lektura pogłębiła też namysł nad tym, w jaki sposób współcześnie odczytujemy naszą historię i jak o niej pamiętamy. I żeby, zwłaszcza dzisiaj, w obliczu agresywnego rosyjskiego imperializmu, odwołując się do powstańczego czynu, powieść Orzeszkowej jeszcze bardziej umocniła przekonanie o podstawowym prawie każdego narodu do własnej wolności i suwerenności – dodał Prezydent.

Akcja „Narodowe Czytanie” organizowana jest od 2012 roku z inicjatywy Prezydenta RP. Pierwszą wspólnie czytaną lekturą był „Pan Tadeusz” Adama Mickiewicza. W 2013 roku w całej Polsce odbyło się czytanie „Zemsty” Aleksandra Fredry, a podczas następnych edycji przeczytano kolejno: „Trylogię” Henryka Sienkiewicza, „Lalkę” Bolesława Prusa, „Quo vadis” Henryka Sienkiewicza, „Wesele” Stanisława Wyspiańskiego, „Przedwiośnie” Stefana Żeromskiego i polskie nowele autorstwa Elizy Orzeszkowej, Marii Konopnickiej, Bolesława Prusa, Brunona Schulza, Władysława Stanisława Reymonta, Stefana Żeromskiego, Henryka Sienkiewicza i Henryka Rzewuskiego. Z kolei lekturą czytaną w 2020 roku była „Balladyna”, w 2021 – „Moralność Pani Dulskiej”, a w 2022 – „Ballady i Romanse” Adama Mickiewicza.

W Rudzie Śląskiej wydarzenie to było organizowane w różnych przestrzeniach miejskich. W ostatnich latach odbywało na placu Jana Pawła II w Nowym Bytomiu oraz Miejskim Centrum Kultury im. H. Bisty, na orzegowskim rynku, a także zabytkowej kolonii robotniczej Ficinus w Wirku.